ใครเคย จัดสวนถาด บ้าง ยกมือขึ้น!!! ช่วงมัธยมต้นหรือมัธยมปลายคุณครูมักจะสั่งให้นักเรียนได้ลองจัดสวนถาดมาส่งเป็นประจำ ในเวลานั้นเรารู้สึกว่าน่าเบื่อและไม่ชอบ มันยุ่งยาก วุ่นวาย เมื่อโตขึ้นได้อาศัยบนคอนโมมิเนียมที่มีพื้นที่อย่างจำกัด แน่นอนว่าไม่มีพื้นที่สำหรับปลูกพันธุ์ไม้เพื่อพักสายตาเลย เมื่อมีพื้นที่อย่างจำกัดการย่อส่วนของสวนหรือพื้นที่สีเขียวจึงจำเป็นแล้ว จากสวนใหญ่ ๆ ก็ย่อให้เหลือสวนถาด ซึ่งพันธุ์ไม้บางประเภทดูแลง่ายมาก บางต้นดูแลค่อนข้างยาก เมื่อนำมาปลูกรวมกันโดยไม่ทราบรายละเอียดของพันธุ์ไม้ จะเกิดโศกนาฏกรรมบนสวนถาดเพราะบางต้นที่ตายนำพาความมอดม้วยสู่ต้นอื่น ๆ ที่รวมถาดเดียวกัน
การ จัดสวนถาด จำต้องเลือกพันธุ์ไม้ขนาดเล็ก โดยจำแนกตามลักษณะของต้นไม้ที่นำมาใช้ ดังนี้
- ไม้รูปทรง หมายถึง ต้นมี่มีทรวดทรงต้นหรือพุ่มสวยงาม ใช้แทนต้นไม้ใหญ่ได้โดยมากเป็นไม้ดัดไม้แคระ หรือต้นไม้ใหญ่ที่อายุยังน้อยแต่ทรงพุ่มสวยเหมาะสำหรับนำมาเป็นหลักหรือไม้ประธานในสวนถาดไม้พวกนี้ได้แก่ โมกแคระ แก้วแคระ พุดซ้อนแคระ ทับทิมแคระ ไทร หูกระจงแคระ มะสังดัด มะนาวเทศ ชาปัตตาเวีย ชาฮกเกี้ยน สนเลื้อย โปร่งฟ้า เล็บครุฑ ปริก ฯลฯ
- ไม้ดอก หมายถึงไม้ที่ให้ความสวยงามที่ดอกเป็นสำคัญ มีทั้งประเภทที่ชอบแสงแดดจัดและประเภทชอบแสงรำไร ไม้ดอกที่เหมาะสำหรับจัดสวนถาดควรเป็นต้นไม้ที่ไม่ใหญ่มากนัก ดอกเล็กจุ๋มจิ๋มสีสันสวยงามลักษณะเป็นไม้ดอกคลุมดิน ไม้หัว หรือไม้กระถางก็ได้ เช่น ฟ้าประดิษฐ์ ผีเสื้อ หลิวดอก ฟล๊อก ผกากรอง พิทูเนีย อัฟริกันไวโอเล็ต บานชื่นหนู กล้วยไม้ ฯลฯ
- ไม้ใบ หมายถึงไม้ที่มีรูปทรง สีสันของใบสวยงาม ซึ่งไม้ใบส่วนใหญ่ก็มีดอก แต่ดอกอาจจะไม่สวยงามเท่ากับรูปทรง สีสันของใบไม้ใบมีทั้งไม้ในร่มรำไรและไม้ใบที่ชอบแสงแดดจัดแต่ส่วนมากไม้ใบจะชอบร่มรำไรและมีไม้ใบบางชนิดที่ปรับตัวได้จนอยู่ในแสงแดดได้อาจมีทั้งประเภทเลื้อย คลุมดิน พุ่มเล็ก ตัวอย่างไม้ใบเช่น เฟิร์น โพธิ์แดงเล็ก พวงไข่มุก ข้าวตอก โกสน ฤษีผสม หนวดปลาดุกแคระ ลิ้นมังกร เทียนทอง สับปะรดประดับ พรมกำมะหยี่ ฯลฯ
- ไม้อวบน้ำ หมายถึงพันธุ์ไม้ที่สามารถเก็บน้ำไว้ภายในทุกส่วนของต้นเพื่อต่อสู้กับความแห้งแล้ง จึงมีลักษณะอวบ ฉ่ำน้ำ ผิวต้นและใบคล้ายเคลือบด้วยขี้ผึ้ง และอาจปกคลุมด้วยขนหรือหนามแหลม เพื่อป้องกันศัตรูและกันการระเหยของน้ำในต้นไม้บางชนิดอาจโตช้าและต้นเล็กจึงเหมาะที่จะนำมาจัดสวนถาดทั้งยังดูแลรักษาง่ายด้วย ไม้เหล่านี้ได้แก่ แคคตัส ชวนชม โป๊ยเซียน ว่านหางจระเข้ กุหลาบหิน ฯลฯ
นอกจากลักษณะของต้นไม้แล้ว การนำอุปกรณ์เสริมมาจัดในสวนถาดจะช่วยสร้างบรรยากาศที่ดียิ่งขึ้น โดยอาจจะหาเครื่องปั้นดินเผาขนาดเล็กรูปสัตว์ต่าง ๆ โมเดลโต๊ะไม้มาจัดบนสวนถาดก็ได้