ในการค้นหาที่อยู่อาศัยในปัจจุบันนั้น แน่นอนว่าการได้ซื้อหามาครอบครอง แสดงสิทธิ์การเป็นเจ้าของนั้น ถือเป็นเป้าหมายที่หลายคนพึงประสงค์ เป็นการลงทุนเผื่อไว้สำหรับอนาคตข้างหน้าที่ค่อนข้างจะรับประกันได้ว่า จะมากจะน้อย ก็จะให้ผลตอบแทนที่เป็นของเรา โดยไม่เสียไปให้กับการเช่าเพื่ออยู่ไปเป็นรายเดือน แต่ในทางหนึ่ง การเช่าเพื่อการอยู่อาศัยก็อาจจะมีข้อดีที่เหมาะสมสำหรับบางสถานการณ์ (เช่น การทำงานในสถานที่ห่างไกล การพำนักอาศัยเพียงชั่วคราว) ทำให้การตั้งธงมาตรฐานเพื่อเฟ้นหาสถานที่พำนักอาศัยนั้น มีความสำคัญที่ต้องให้ความใส่ใจไม่แพ้กับคุณภาพของสถานที่และค่าใช้จ่ายที่ต้องเจียดออกไปในแต่ละเดือน
แต่เราจะแน่ใจได้อย่างไรว่าสถานที่นั้นๆ เป็นแหล่งพำนักในฝันเพื่อการดังกล่าว? แม้ไม่อาจจะชี้เป้าฟันธงลงไปได้อย่างชัดเจน แต่อย่างน้อยที่สุด เราก็พอจะตั้งธงระวังเอาไว้ได้ ถ้าสัญญาณเตือนภัยเหล่านี้ เริ่มโผล่หน้าเข้ามาให้เห็น
//เข้าอยู่ได้ไม่ต้องกรอกเอกสารอะไรเลย…
การเช่าอยู่อาศัย คือการทำความตกลงร่วมกันระหว่างผู้เช่าและเจ้าของ แน่นอนว่าเงื่อนไขต่างๆ เกี่ยวกับค่าใช้จ่าย ความปลอดภัย และค่าชดใช้ความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้น ถือเป็นสิ่งที่สมควรจะต้องเกิดขึ้น (ในระดับที่เข้าใจกันได้) แต่ถ้าคุณเจอสถานที่พักที่สามารถเข้าอยู่ได้เลยโดยไม่ต้องกรอกเอกสารหรือรายละเอียดอะไรเลย อย่าพึ่งวางใจ เพราะถ้าเจ้าของไม่คิดจะเหลือ ‘ใบเสร็จ’ อะไรเป็นหลักฐานเลยนั้น ก็เชื่อว่าต้องมีอะไรไม่ชอบมาพากลเป็นแน่
//ค่าแรกเข้าสุดมหาโหด
การที่เจ้าของสถานที่เช่าอยู่อาศัย จะเรียกเก็บเงินจากผู้ขอเช่าล่วงหน้าเพื่อเป็นค่าประกันการเสียโอกาสนั้นเป็นสิ่งที่พบเห็นได้บ่อยจนแทบจะเป็นเรื่องปกติ (รวมถึงการย้ายออกอย่างกะทันหัน) ซึ่งโดยปกติแล้วนั้น อัตราที่เรียกเก็บก็จะอยู่ที่ระดับสามหรือสี่เดือนเป็นมาตรฐาน แต่ถ้ามันอยู่ในระดับที่สูงเกินกว่านั้น โปรดตรวจสอบให้แน่ใจ และขอเอกสารการจ่ายค่าเช่าด้วยทุกครั้ง มันอาจจะไม่ได้มีอะไรมากกว่าการที่เราระวังจนเกินไป แต่เหลือดีกว่าขาด จะได้ไม่พลาดในจุดที่ไม่ควร
//สาธารณูปโภคดูไม่ชอบมาพากล
เราคงไม่สามารถไปเรียกร้องให้สาธารณูปโภคพื้นฐานของสถานพักอาศัยแบบเช่านั้นสมบูรณ์แบบเต็มร้อย ความเสียหายเพียงเล็กๆ น้อยๆ สามารถเกิดขึ้นได้เป็นเรื่องธรรมดา แต่ตรวจสอบให้แน่ใจอีกสักครั้ง ว่าความเสียหายเล็กน้อยที่ว่านั้น ‘เล็กน้อย’ จริงหรือเปล่า เทียบกับราคาที่ต้องจ่ายออกไปในแต่ละเดือน สอบถามจากผู้อยู่อาศัยรายอื่นๆ เพิ่มเติม เพราะถ้ามันถูกทิ้งร้างเอาไว้อย่างเนิ่นนาน ก็เป็นสัญญาณบ่งบอกว่าสถานที่แห่งนี้อาจจะไม่เหมาะที่จะเสียเงินเพื่อการอยู่อาศัย
//เงื่อนไขการอยู่อาศัยไม่สมเหตุสมผล
เป็นที่เข้าใจกันได้ว่าสถานพักอาศัยแบบเช่านั้น ย่อมต้องมีกฎเกณฑ์พื้นฐานบางอย่างเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขท่ามกลางคนหมู่มาก เช่น ห้ามเลี้ยงสัตว์ ห้ามเสียงดังรบกวน ห้ามสูบบุหรี่ในห้อง หรือห้ามคนภายนอกเข้าออกโดยไม่ได้รับอนุญาต แต่ถ้าเงื่อนไขบางอย่างมันดูตึงตัวแน่นขึงไปเสียหมด หรือดูผิดปกติจากที่มันควรจะเป็นมากจนเกินไป ก็ขอแนะนำว่าให้มองหาตัวเลือกอื่นเผื่อไว้จะดีกว่า
//ของดีไม่จำเป็นต้อง ‘ดู’
ข้อสุดท้าย มันอาจจะฟังดูวิตกจริตจนเกินเหตุ เพราะส่วนมากแล้วนั้น ผู้เป็นเจ้าของก็มีความยินดีที่จะให้ว่าที่ผู้เช่าได้รับชมสถานที่จริง เพื่อตรวจสอบความเรียบร้อย และโฆษณาประชาสัมพันธ์แบบจับได้เห็นจริงเป็นเรื่องปกติอยู่แล้ว และถ้าเกิดคุณเจอสถานที่แห่งใดที่ปฏิเสธการเข้าชม ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใด เราคงไม่ต้องบอกต่อใช่หรือไม่ ว่ามันมีอะไรที่เริ่มจะไม่เข้าท่าซุกซ่อนอยู่ข้างในแน่ๆ (และโดยมาก มันจะพ่วงกับเหตุผลข้ออื่นๆ ที่กล่าวไปข้างต้นนั่นล่ะ)
การเช่าอยู่อาจจะมีข้อจำกัดที่มากมายเมื่อเทียบกับการซื้อขาดเพื่อการอยู่อาศัย แต่ขอให้จำไว้ว่า ก่อนจะทำการตกปากรับคำ และวางเงินประกันเพื่อเข้าอยู่ คุณ อยู่ในฐานะผู้เลือก และเชื่อเถอะว่า บทบาทระหว่างสองสถานการณ์นั้น มันแตกต่างกันอย่างหน้ามือเป็นหลังมือ เลือกให้ขาด เฟ้นหาสิ่งที่ดีที่สุด และระวัง ‘สัญญาณ’ ที่กล่าวไปข้างต้นไว้ให้มากๆ