นายกรัฐมนตรี พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้สั่งการให้กระทรวงมหาดไทย โดยกรมโยธาธิการและผังเมือง จัดทำโครงการ “2558 ปีทองผังเมือง พัฒนาทั่วไทย ก้าวไกลสู่อาเซียน” ขึ้น เพื่อมอบเป็นของขวัญให้กับประชาชนตามนโยบายรัฐบาล โดยกำหนดแผนงานวางและจัดทำผังเมืองรวมจังหวัดครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศภาย ในปี พ.ศ. 2558 รวมทั้งการวางผังพื้นที่เฉพาะเขตเศรษฐกิจพิเศษเพื่อกำหนดองค์ประกอบของ พื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษเพื่อรองรับการพัฒนาในพื้นที่อย่างเป็นรูปธรรม
การดำเนินงานที่ผ่านมานั้นได้วางและจัดทำผังเมืองรวม 73 จังหวัด (ยกเว้นกรุงเทพฯ ภูเก็ต สมุทรปราการ และนนทบุรี) เนื่องจากมีการวางผังเมืองที่ครอบคลุมอยู่แล้ว ซึ่งคำนึงถึงการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในพื้นที่ และเป็นไปตามสภาพภูมิประเทศ เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม ตลอดจนนโยบายการพัฒนาประเทศของรัฐบาลเพื่อให้ผังเมืองรวมจังหวัดของทุก จังหวัด สามารถใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาและจัดระบบการใช้ประโยชน์ที่ดินให้สอดคล้องกับการขยายตัวของชุมชนในอนาคต นอกจากนี้ยังได้มีการปรับปรุงด้านกฎหมายซึ่งเดิมกำหนดให้ผังเมืองรวมจังหวัดมี อายุ 5 ปี และต่ออายุได้ 1 ปี 2 ครั้ง แต่กฎหมายฉบับใหม่นั้นจะไม่กำหนดวันหมดอายุ โดยจะให้ปรับปรุงแก้ไขรูปแบบผังเมืองรวมจังหวัดได้ตามความจำเป็น ทั้งนี้ เพื่อให้การจัดระเบียบผังเมืองรวมจังหวัดสอดคล้องกับสภาพข้อเท็จจริงในปัจจุบัน
อย่างไรก็ตาม กระทรวงมหาดไทย โดยกรมโยธาธิการและผังเมืองได้จัดทำผังเมืองรวมจังหวัดแล้วเสร็จ จำนวน 38 จังหวัด
1. กลุ่มที่ประกาศเป็นกฎกระทรวงให้ใช้บังคับแล้ว จำนวน 22 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดสิงห์บุรี สระบุรี เชียงใหม่ นครนายก ยโสธร ปราจีนบุรี ราชบุรี ฉะเชิงเทรา จันทบุรี ยะลา น่าน พิษณุโลก เชียงราย นครปฐม ตราด ลำปาง สุรินทร์ พะเยา นครศรีธรรมราช หนองบัวลำภู ชัยภูมิ ปทุมธานี
2. กลุ่มที่รอประกาศเป็นกฎกระทรวง จำนวน 16 จังหวัด ส่วนที่เหลืออีก 35 จังหวัด อยู่ระหว่างเร่งดำเนินการปรับปรุงร่างกฎกระทรวงฯ เพื่อให้เข้าสู่กระบวนการตามกฎหมายต่อไป
3. ส่วนของการออกแบบผังพื้นที่เฉพาะเขตเศรษฐกิจพิเศษระยะที่ 1 ใน 6 จังหวัด ขณะนี้ดำเนินการแล้วเสร็จทั้ง 6 พื้นที่ และอยู่ระหว่างเร่งดำเนินการออกแบบผังพื้นที่เฉพาะในเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ในระยะที่ 2 ตามที่รัฐบาลได้กำหนดพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเพิ่มเติม
การวางผังเมืองรวมจังหวัดถือเป็นเรื่องสำคัญและมีความจำเป็นเร่งด่วนที่ กระทรวงมหาดไทยจะต้องดำเนินการให้แล้วเสร็จตามนโยบายรัฐบาล เพื่อให้การกำหนดแนวทางพัฒนาพื้นที่จังหวัดให้เป็นไปอย่างมีระเบียบ สามารถชี้นำการพัฒนาได้ทั้งในเรื่องของการใช้ประโยชน์ที่ดิน การพัฒนาเมือง การคมนาคมขนส่ง และโครงสร้างพื้นฐานต่าง ๆ และเพื่อให้การบริหารจัดการเป็นไปอย่างเหมาะสม เกิดความสมดุลทั้งในด้านการพัฒนาและการอนุรักษ์ ที่สำคัญคือจะต้องเป็นไปตามความต้องการของประชาชนในพื้นที่ และเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาประเทศในภาพรวมเป็นสำคัญ
ที่มา : ประชาชาติธุรกิจ
